11 02
Dlaczego cmentarz to właśnie cmentarz, a nie smętarz, jak niegdyś mawiano i pisano? Przecież logiczne jest, że cmentarz, jako miejsce, w którym smęcimy się nad grobami bliskich, winno się nazywać smętarzem! Czy rzeczywiście?
10 02
Kolejna rocznica upadku Powstania Warszawskiego (tak, wiem, nazwy wydarzeń historycznych piszemy małymi literami, ale użycie wielkich liter jest dopuszczalne ze względów emocjonalnych, a gdyby nawet nie było, niewiele bym się tym przejął) za nami. I jak zwykle wraz z nią powróciły dyskusje, czy ten zryw był potrzebny, czy od początku był skazany na porażkę. Niektórzy forsują tezę, że ocalił on Europę przed komunizmem, inni z kolei dowodzą, że stanowił przyczynek do powojennego nieszczęścia kraju… Nie jestem historykiem, jednak spróbuję do tej dyskusji dorzucić kilka uwag.
Przeczytaj cały artykuł »
09 30
W rożnego rodzaju tekstach nierzadko możemy spotkać się z zapisem i/lub. Zdarza się również, że sami takiego zapisu używamy, a przynajmniej niektórzy z nas to robią. Czasami w związku z nim pojawia się jednak wątpliwość, czy konstrukt taki jest potrzebny i sensowny — w ogóle albo w danej sytuacji. Czy nie wystarczy np. samo lub? Niektórzy uważają, że konstrukcja i/lub jest tworem idiotycznym, sprzecznym z logiką. Czy mają rację?
Sprawa nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać. Przeczytaj cały artykuł »
09 21
Czego nie należy robić z gruszkami w popiele?
Baza wiedzy, Frazeologia, Język, Leksyka/semantyka, Wskazówki poprawnościowe Komentarze (0) »Na postawione w tytule pytanie użytkownicy języka odpowiadają dwojako. Jedni mówią, żeby nie zasypywać gruszek w popiele, inni zaś żeby nie zasypiać gruszek w popiele. Którzy mają rację i dlaczego? Przeczytaj cały artykuł »
08 15
Dziś, 15 sierpnia, święto dla Polaków szczególne, bo podwójne: kościelne i państwowe. I jest to zbieżność zadziwiająca, bo nie ma chyba innego państwa na świecie, w którym istniałaby taka sytuacja. W wypadku Polski jednak rocznica wydarzenia historycznego zbiega się w czasie ze świętem kościelnym poświęconym Maryi, którą wierzący uznają za sprawczynię cudu, za sprawą którego bitwa warszawska, wbrew wszelkim przesłankom, zakończyła się pomyślnie dla Polaków.
W dalszej części artykułu zajmę się państwowym i religijnym wymiarem święta 15 sierpnia oraz wyjaśnię pewną, niezrozumiałą dla wielu kwestię dotyczącą jego nazewnictwa.
Przeczytaj cały artykuł » 07 23
Oponować za czy przeciw?
Baza wiedzy, Język, Leksyka/semantyka, Składnia, Wskazówki poprawnościowe 2 komentarze »Pobieżna kwerenda zasobów Internetu ujawnia stosowanie przez użytkowników czasownika oponować w skrajnie przeciwnych kontekstach: oponować za i oponować przeciw, np.
Cameron poinformował, że jeśli konserwatywny rząd utrzyma się po następnych wyborach, to będzie oponował za podwyższeniem kwoty wolnej od podatku do L 12 500 […]
Oczywiście prokurator oponował za przyjęciem naszych apelacji […]
Może się zdarzyć, że pracodawca nie zechce przyjąć studenta na praktykę w wymiarze 60 godzin, będzie natomiast oponował za odpracowaniem 120 godzin […]
a z drugiej strony:
Ten ostatni oponował przeciw zmienianiu norm prawnych wobec Nord Stream 2.
Właśnie dlatego Gabriel García Márquez oponował przeciw próbom pozyskania praw do adaptacji Stu lat samotności.
Nic nie wskazuje na to, by Andrzej Duda chciał jakoś przeciwko ich woli oponować […]
Która z tych konstrukcji jest poprawna? Czy tylko jedna, czy obie, czy może żadna z nich?
07 14
Kolejna rocznica bitwy pod Grunwaldem skłania do refleksji nad przyczynami tego, że ta jedna z wielu stoczonych na przestrzeni dziejów przez Polaków bitew stała się takim fenomenem kulturowym.
Czy chodzi o to, że była to jedna z największych, a może nawet największa spośród bitew średniowiecznej Europy?
05 02
Kiedyś w artykule Jaki kolor ma flaga RP? zająłem się kolorystyką polskiej flagi. Nie poruszyłem jednak zagadnienia, jaką flagę i w jaki sposób należy wywiesić, a jeśli popatrzymy na budynki prywatne (ale nie tylko), okazuje się, że należy także o tym przypominać.
03 06
Pytanie od czytelnika:
W ćwiczeniach dla pierwszoklasistów zauważyłem „miniautko”. Męczy mnie to miniautko, więc proszę o opinię, czy jest to poprawne?
Fakt, że nie zetknęliśmy się nigdy z danym wyrazem, nie przesądza o jego poprawności. I to wszyscy rozumiemy. Podobnie nie przesądza o niej to, czy znajdziemy dany wyraz w słowniku czy też nie. Otóż istnieją w języku tzw. formy potencjalne, czyli nieużywane, nienotowane w słownikach, ale możliwe do utworzenia w zgodzie z systemem językowym. Taką formą może być np. wyraz pociążek, którym określiłem jedną z zabawek swojego dziecka. Daremno go szukać w słownikach, ale nie da się podważyć jego poprawności w żadnym aspekcie. Dlatego każdy z takich neologizmów należy rozpatrywać indywidualnie.
Przeczytaj cały artykuł » 01 05
Lokosuszarka? Loko-suszarka? Loko suszarka? Lokówkosuszarka? Lokówko suszarka? Lokówko-suszarka?
Baza wiedzy, Język, Leksyka/semantyka, Ortografia, Wskazówki poprawnościowe 4 komentarze »Tendencja do konstruowania i nabywania urządzeń wielofunkcyjnych trwa. Nie ma się co temu dziwić — połączenie funkcji kilku urządzeń w jednym pozwala oszczędzić pieniądze, miejsce do przechowywania, zwłaszcza w podróży, jest po prostu praktyczne. Rodzi też jednak pewne trudności — trudności natury nie tyle technicznej co… ortograficznej.
Jestem nauczycielem języka polskiego w jednym z warszawskich liceów. Na tej stronie chcę dzielić się refleksjami dotyczącymi literatury, języka, edukacji, mediów. Nie zabraknie również tekstów mających na celu pomoc uczniom w zrozumieniu pewnych kwestii i zjawisk.
