Z satysfakcją prezentuję Państwu trzeci już artykuł związany z polskim hymnem narodowym. W pierwszym z nich omówiłem różnice między pierwotnym a uznawanym oficjalnie dzisiaj tekstem Mazurka… W drugim zająłem się parafrazami tej pieśni dokonanymi w wieku XVIII i XIX. W tej części — jak wskazuje sam tytuł — skupiam się na parafrazach dokonanych w okresie bezpośrednio poprzedzającym odzyskanie niepodległości oraz w czasie, gdy ważyły się losy świeżo odzyskanego państwa.

Ta część okazała się dla mnie najtrudniejsza, gdyż musiałem zająć się w niej kilkoma utworami o niepewnej datacji powstałymi na przestrzeni dosłownie kilku lat w bardzo dynamicznej sytuacji politycznej. Ale może dzięki temu zajęcie się tą najtrudniejszą częścią dało mi najwięcej satysfakcji, gdyż pozwoliło lepiej niż dotychczas zrozumieć ducha narodu z tamtego okresu. Poza tym, a może przede wszystkim, ten artykuł jest dla mnie ważny, gdyż stanowi mój osobisty hołd złożony Niepodległej Polsce i Wielkim Polakom, którzy tworzyli jej niepodległy byt.

Przeczytaj cały artykuł »

Share on Facebook

Cieszy mnie popularność opublikowanego niegdyś artykułu Mazurek Dąbrowskiego — dawniej i dziś, poświęconego naszemu hymnowi narodowemu. Gdy zdecydowałem się go opublikować, miałem silne przeświadczenie, że do pieśni tej przyjdzie mi jeszcze powrócić. Świadomość, że temat nie został wyczerpany, doprowadziła do tego, iż zdecydowałem się uzupełnić dotychczasowe rozważania o nowy aspekt, a mianowicie ten związany z recepcją Pieśni legionów… w literaturze.

Tym razem świadomość, że nie wszystko zostanie powiedziane, miałem jeszcze zanim napisałem pierwsze zdanie niniejszego artykułu. Muszę przyznać, że wielość nawiązań do utworu Wybickiego w literaturze polskiej zadziwiła mnie niepomiernie, a jeszcze bardziej wstrząsnęła mną konstatacja, że utwór ten spotkał się z dużym odzewem poza Polską — nie tylko w środowiskach emigracyjnych, nie tylko wśród innych ludów słowiańskich, ale także np. w państewkach niemieckich!

Dość powiedzieć, że pobieżne rozpoznanie zagadnienia doprowadziło mnie do stwierdzenia, że bogactwo materiału jest tak wielkie, że można by na ten temat książki pisać, co zresztą uczyniła niestrudzona badaczka naszego hymnu Dionizja Wawrzykowska-Wierciochowa. Cóż w takim razie jest moim celem? Przede wszystkim zasygnalizowanie rozmiarów zjawiska tym, których temat z jakichkolwiek względów zainteresuje, oraz zaprezentowanie i omówienie kilku najważniejszych tekstów powstałych pod natchnieniem Mazurka… oraz kilku mniej może znanych, ale również z jakichkolwiek względów wartych uwagi.

Przeczytaj cały artykuł »

Share on Facebook

1 sierpnia 1944 r., czyli dokładnie 67 lat temu, bohaterski lud Warszawy chwycił za broń, by wyzwolić miasto spod niemieckiej okupacji. Wydarzenia te przeszły do historii jako Powstanie Warszawskie i stały się tematem ogromnej liczby wierszy, pamiętników, wspomnień itp. Oczywiście, wiele z nich znam, wielu nie znam, cóż jednak poradzę, że ilekroć myślę o Powstaniu, przychodzą mi na myśl dwa utwory. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że jeden z nich nie przynależy do literatury polskiej, a napisany został 38 lat przed Powstaniem, kiedy to nikomu nie tylko o drugiej, ale nawet o pierwszej wojnie światowej się nie śniło, jako powieść o dzieciach i dla dzieci — przynajmniej z założenia.

Share on Facebook